YAŞAM YOLUNDA GÜZEL BİR DURAK
BEYLİKDÜZÜ İstanbul’un yeni biçimlenen ilçelerinden birisi olarak hala gelişimini ve değişimini sürdürmektedir.
Yetmişli yıllarda köy, seksenli yıllarda belediye iki binli yıllarda ise ilçe olan bu yerleşim alanı Avcılar, Esenyurt ve Büyükçekmece ilçeleri arasında kalmış olmasına rağmen, yapılaşmasındaki çeşitlilik ile kurulmakta olan ve kurulacak olan kamu ve özel yapılaşmalarla, çevresindeki bu üç ilçenin de çekim merkezi olmaya en yakın konumdadır.
Beylikdüzü’nün limanı 1700 lü yıllara kadar işlevini sürdürmüş ve büyük İstanbul depreminde artık tamamen işlevsiz konuma düşmüştür. Günümüzde deniz ile bağlantısını ve deniz ile ilgisini yitirmiş olsa da Ambarlı limanı, balıkçı barınağı yanında ulaşım amaçlı bir yapılanmaya girildiğinde bağlantısındaki ağırlığın bir kısmını deniz yoluna aktardığında, bambaşka bir konuma bürüneceğini söylemek için kâhin olmaya gerek yoktur.
Beylikdüzü kıyılarındaki tarihi liman kalıntıları üzerinde yapılacak kapsamlı bir çalışma sonucunda; Romalılar ve Bizans döneminde Marmara denizindeki diğer liman kentleri ile bağlantıları olduğu anlaşılacaktır..Böylelikle Beylikdüzü limanının Trakya ile Bursa ve Çanakkale kıyıları arasında kereste, tahıl, zeytinyağı, şarap ve mermer taşımacılığında önemli bir aktarma limanı olarak kullanıldığı daha açık olarak belgelenecektir.Bu durumda Beylikdüzü geçmişten geleceğe güzel bir yaşam alanı olduğu gerçeğide ortaya çıkmış olacaktır.
Beylikdüzü yapılaşmasına bakıldığında, E5 karayoluna tutsak bir yapılaşma içerisinde olduğu, bu nedenle de adeta bir geceleme kenti olduğu anlaşılmaktadır. Bu da üretilen değerin dışarıya taşınması anlamına gelmektedir. Gündüzleri boşalan yerleşim merkezi olmakla birlikte hafta sonları da boşalmasını daha da artıran bir yapısı ile de sosyal açıdan kentleşmesini tamamlamamış görünümünden kurtulamamaktadır.
Bir yerleşim yerini kentleştiren olgu yalnızca yapılaşmanın bir noktada yoğunlaşmış olması değildir. Orada yaşayan insanların o bölgede barınma gereksinimlerini karşılamaları yanında kültürel, sosyal etkinliklerini de o merkezde sürdürmeleri gerekmektedir. İnsanların birbirleri ile daha sıkça bir araya gelecekleri yapıların oluşumların olması durumunda kentlileşme oranının artacağını, aynı yerde yaşama bilincinin ve o yere sahiplenme duygusunun artmasına neden olacağı gerçeğini yerel yöneticilerin artık görmesi gerekmektedir.
Beylikdüzü’nü kıyıları ile bütünleştirmek için en uygun ve kolay çalışma yeşil vadi olarak adlandırılan ancak adından başka yeşili olmayan derenin çevresinin bir görsel düzenlemeye gereksinimi bulunmaktadır. Burada yapılacak yeşil alan düzenlemesi ile sadece Beylikdüzü için değil, tüm İstanbul için, yeni bir kentsel yeşil alan yaratılabilir. BEYSU ya da başka bir isimdeki proje ile buradan açılacak yaşam boğazı Beylikdüzü için önemli bir atılım ve gösteriş yapısı olacaktır.
Bölgede yapılacak yeşillendirme ve donatılandırma çalışmalarından önce, Hollanda, Fransa, Almanya ve Rusya’daki benzer örnekler incelendikten sonra yapılacak çalışma sonucunda, bugünün Beylikdüzü’nden geleceğin kuşaklarına miras bırakılacak güzel bir örnek ortaya çıkartılabilir.
Günümüz kentleşme ölçütlerinde sadece yeşil alanlar değil sulu alanların oranı da artık yaşanabilir kent değerlendirmesinde önemli bir ölçüt olarak ele alınmaktadır. Yeşilin ve suyun hava kirliliğini gürültüyü önlemede, çevresinde yaşayan insanların ruh sağlığını düzenlemede önemli bir gereklilik olduğu artık bilimsel doğrularla kanıtlanmış bulunmaktadır.
Beylikdüzü yalnızca adı ile değil, yoktan var edeceği bu tür bey projelerle, adına yaraşır bir kent olma özelliğini kaznabilir. Henüz çok geç olmadan yapılaşma ağına düşmeden denizi ile bir yeşil bir kanyon yolu ile bu güzellikle buluşabilir.
Bu tür projeler sadece insanlar için değil doğal yaşamın korunması açısından da önemlidir. Özellikle kuş göçlerinin yolu üzerinde bulunan İstanbul’da ne yazık ki kuş konaklama alanları nerede ise yok denecek noktaya gelmiş bulunmaktadır. Unutmayalım ki dünya sadece insan denilen canlılara ait değildir. Başka canlılarında yaşam haklarına saygı göstermeyi bilen insanlar olduğumuzu göstermek için bu tür projelerin yaşama geçirilmesinde zorunluluk bulunmaktadır.
Kaldı ki İstanbul gibi her an bir deprem olasılığının olduğu bir yerde deprem sonrası insanların geçici olarak barınabileceği bu tür geniş alanlara gereksinimleri olduğu gerçeğini de unutmamak gerekmektedir. Bu açıdan bakıldığında da böyle bir proje bir başka açıdan da bir hazırlanmışlık olarak önemli bir gereksinimin giderilmesi anlamına gelmektedir.
Günümüz dünyasında insanların gelişmişlik düzeylerini belirlerken yalnızca eğitim, kültürel sosyal ve ekonomik durumlarına bakılmadığı çevreci duyarlılıklara olan ilgilerinin de gelişmişlik düzeylerinin ölçülmesinde önemli bir unsur olarak görüldüğü gerçeği karşısında Beylikdüzü yalnızca yatay değil dikey kalkınma örneği olarak bu noktadan da insanların yaşam alanı olarak seçiciliğinde önceliği alabilir.
İstanbul semtlerine baktığımızda ünlenmiş semtlerin ya o bölgede kurulmuş tarihi yapıları ya da büyük yeşil alanları ile bütünleşmiş olduğu görülmektedir. Emirgan korusu, Sait paşa korusu, Yıldız parkı, Adalar, Belgrat ormanları örneklerinde olduğu gibi Beylikdüzü de, yaratacağı böyle bir alan ile geleceğin İstanbul’unda ün yapan yerleşim alanı olmayı hak edebilir.
Binalar her yerde vardır. Biçim, renk ve teknik özellik farklılıkları olsa da sonunda bir bina olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle de, çok özel yapılar dışında binaların semtini öne çıkarmada çok fazla bir önemi bulunmamaktadır. Ancak çok kullanımlı yeşil alanların isim yapmada daha fazla getirisi bulunduğu gerçeğini görmezden gelemeyiz.
Unutmayalım!
Dünyadaki bazı yapıları ile ünlenmiş şehirlerin aynı zamanda parkları ile anıldıklarını görmekteyiz. Paris, Londra, Newyork, Petersburg ve daha birçok ünlenmiş kentleri öne çıkaran unsurların başında geniş su ile yeşilin bütünleştiği parkları gelmektedir.
İsmail Hakkı Konar
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.